450 YILLIK KÜLLİYE ZAMANA DİRENİYOR!

İlimiz Payas ilçesinde Mimar Sinan tarafından 1574 yılında yaptırılan tarihi Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi geçmişe ışık tutuyor.

Osmanlı Sadrazamı Sokullu Mehmet Paşa tarafından 450 yıl önce Mimar Sinan’a yaptırılan külliye, Asrın felaketi olarak adlandırılan ve Başta ilimiz olmak üzere 11 ilde büyük yıkıma neden olan 6 Şubat 2023’teki depremleri hasarsız atlattı.

Yaklaşık 15 bin metrekare alana sahip içinde 48 dükkânın yanı sıra hamamlar, medrese ve caminin buluğundu külliye kente gelen yerli ve yabancı misafirlerin dikkatini çekiyor.

Bölgede esnaflık yapan Vatandaşlar külliye hakkında kısa bilgi verirken, “Mimar Sinan (Koca Sinan) tarafından Payas´ta inşa edilmiştir. Külliyeler Hac yolcuları ve kervanlar için inşa edilen; yolcuların, barınma, temizlik, ibadet, alışveriş ve en önemlisi de güvenlik ihtiyaçlarını karşılayan kompleks yapılardır. Ve özellikle İstanbul-Mekke güzergâhında her; günlük yürüme yolu mesafesinde birer külliye inşa edilmiştir. Yürüme yolu üzerinde yer alan bu Külliyeler menzil diye de adlandırılırlar. Külliye 1574 yılında, Kanuni Sultan Süleyman’ın veziri Sokullu Mehmet Paşa’nın emri üzerine Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Bir kervansaray, kadın ve erkekler için bir hamam, bir medrese, bir camii ve 48 dükkânı olan bedesten seçkin bir karmaşık olan külliyeyi tamamlar. Külliyede en önemli yapı olan Kervansarayın geniş avlusu, etrafında kervanların ve yolcuların geceyi geçirdikleri kubbeli odalarla çevrilidir. Avlu ve odalar emniyeti sağlayan, 5-6 metre yüksekliğinde bir gözetleme kulesi olan kalın duvarlarla çevrilmiştir” ifadelerine yer verdiler.

Bölgeyi ziyarete gelen yerli ve yabancı turistler ise, “1574 yılından günümüze kadar hala bu eserin bizle olması büyüleyici. Adeta geçmişe ışık tutuyor. O dönemde bu mimari fikirleri kullanmak gerçekten çok büyük zekâ. Dönemin İstanbul, Halep, Şam, Hicaz yolu üzerinde, Hac ve İpek Yolu kervanlarının kesiştiği noktada yer alan bir menzil külliyesi devrin kudretli sadrazamı Sokollu Mehmet Paşa tarafından 1574 yılında Mimar başı Mimar Sinan’a yaptırılmış. İpek yolu ile gelen malların denize ulaştığı, Kıbrıs ve Akdeniz ülkelerine sevk edildiği, Hac ve ticaret kervanlarının, liman ile askeri birliklerin emniyetini sağlamak, konaklamalarını karşılamak amacıyla II. Selim’in saltanat döneminde inşa edilmiş, 15 bin metrekarelik bir alana Anadolu’nun en büyük külliyesi olarak da gösteriliyor. Bu bilgiyi duyunca büyülendik. Her kesin mutlaka bir kere gelip görmesi gereken bir yapı. Özelikle eğer tarih seviyorsanız külliye sizi büyüleyecektir” dediler.