AB KOMİSYONUNUN KRİZ YÖNETİMİNDEN SORUMLU ÜYESİ LENARCİC HATAY’DA

Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun kriz yönetiminden sorumlu üyesi Janez Lenarcic, Suriye’ye insani yardımların sürmesi gerektiğini belirterek, Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) üyelerinin bu operasyonun önemini anlayacağını düşündüğünü söyledi.

Lenarcic, Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Birleşmiş Milletler (BM) Yardım Yükleme Merkezini ziyaretinin ardından düzenlediği basın toplantısında, çok kritik bir zamandan geçildiğini ifade etti.

BMGK’nin, Suriye’ye sınır ötesi yardımların ulaştırılması mekanizmasıyla ilgili karar taslağını oylamak üzere yapacağı özel toplantıya değinen Lenarcic, “Suriye’de, sınırın ötesinde milyonlarca insan için de son derece önemli bir zamanlama çünkü 2 gün içerisinde BMGK kararıyla sürdürülen bu operasyonun aslında nihai tarihine yaklaşıyoruz. Tabii Güvenlik Konseyi bu operasyonu uzatma kararı da alabilir.” diye konuştu.

Lenarcic, yardım operasyonlarının önemini vurgulayarak, şöyle konuştu:”Aslında bu operasyon, aynı zamanda yaşam anlamına geliyor. Sınırın ötesinde yaşayan 3,5 milyondan fazla kişi için insani yardım anlamına geliyor. Hemen sınırın ötesinde yaşayan kişiler için hayat anlamına geliyor. Bu operasyon sayesinde onların hayatları destekleniyor. Aslında oradaki kişilerin her şeye, gıdaya, suya, korunmaya, barınmaya, tıbbi yardıma, psikososyal desteğe ihtiyaçları var. Bu kişiler 10 yıldan uzun bir süredir travmatik bazı şiddet olayları yaşadılar, yerlerinden edildiler. Aynı şekilde savaş ve çatışmalar yaşadılar. Bu oradaki toplumların hayatını mahvetti, yıktı diyebiliriz. Bir sonraki neslin de hayatını elinden aldı.”

“BMGK’nin bu operasyonu sürdürme kararı alacağına inanmak istiyorum”

Yardım yükleme merkezindeki operasyonlara dikkati çekmek için ziyareti gerçekleştirdiğini belirten Lenarcic, “Bu son derece önemli bir operasyon. Bu operasyonun devam ettirilmemesinin sonuçları, sınırın ötesinde yaşayan milyonlarca insan için hayatlarının bitmesi, sona ermesi demek. Böylesi bir kararın inanılmaz sonuçları olacaktır. BMGK üyelerinin bu operasyonun önemini bir kez daha anlayacağını düşünüyorum ve devam ettirme kararı alacaklarına inanmak istiyorum.” ifadesini kullandı.Lenarcic, Reyhanlı’da insani anlamda çok önemli bir operasyonun sürdürüldüğüne değinerek, sözlerini şöyle sürdürdü:”Buradaki tüm BM kuruluşlarına, bu merkezdeki BM Suriye Krizi Bölgesel İnsani Koordinatör Yardımcısı Mark Cutts’a da teşekkür etmek istiyorum. Buraya gelip gerçekten bu operasyonun ne kadar iyi bir biçimde yürütüldüğünü yerinde görebildim. Bunun için de tebriklerimi iletmek isterim. Bütün bu ekip bu operasyonu sürdürüyor, hepsine ayrı ayrı tebriklerimizi iletiyoruz. Bu operasyonu her anlamda destekleyen ve bunu mümkün kılan Türk yetkili mercilerine de teşekkürlerimi iletmek istiyorum. Türkiye’nin bu operasyona verdiği destek, aynı zamanda Türkiye’de milyonlarca mültecinin barınmasına verdikleri desteğe ilaveten gerçekleşiyor. Bu anlamda son derece önemli. Türkiye’nin mültecilere yapmış olduğu ev sahipliği, belki de dünyada en büyük mülteci nüfusuna sahip olan ülkelerinden biri. Aynı zamanda en yoğun nüfuslardan birine sahip olan Hatay’da da son derece yerinde bir biçimde görebiliyorsunuz.”

“Babülhava rotası korunmalı ve desteklenmeli”

Lenarcic, Cilvegözü Sınır Kapısı’nın karşısındaki Babülhava Sınır Kapısı’nın, Suriye’deki insanlara yardım ulaştırılması açısından önemini anlatarak, şunları ifade etti:”İçerisinde bulunduğumuz aktarma merkezinin, bu kişilerin yaşaması için son bağlantı noktası olduğunu söyleyebiliriz. Son derece önemli bir rotaya sahip ancak bu tür bağlantı noktalarını, bu kişilerin hayatlarına erişim noktalarının sayısının arttırılması gerektiğine inanıyorum. Bunların içerisinde Şam’dan da bu noktalara kurulacak olan bağlantı noktaları olması gerektiğine inanıyorum. Ancak şu anda durumun böyle olmadığını biliyoruz. Kuzeybatı Suriye’de, şu anda Suriye’deki merkezi yönetimden herhangi bir yaşam bağlantısı veya böyle bir insani yardım aktarımı söz konusu değil. Keşke bütün bağlantılar kurulabilseydi.”Lenarcic, yeni yardım rotaları kurulsa da Babülhava’da çalışmaların sürmesi gerektiğine işaret ederek, “Şam’dan da gelecek olan yardımlarla ilgili herhangi bir hat kurulmadıkça, Babülhava’nın, yani bu yardım aktarma merkezinin Türkiye’nin de desteğiyle sürdürülmesinin ne kadar önemli olduğunun bir kez daha altını çizmek istiyorum. Hatların ötesindeki bu rotaların açılması tabii ki bizi memnun edecektir ancak yine de bu rotalar açılsa bile Babülhava rotasının yerini alamayacaktır. Bunun da mutlaka korunması ve bu şekilde desteklenmesi gerekmekte.” şeklinde konuştu.

“AB, demokratik bir geçişin sağlandığı çözümü desteklemeye devam edecek”

BM Suriye Krizi Bölgesel İnsani Koordinatör Yardımcısı Mark Cutts’ın, yardım yükleme merkezinin çalışmalarıyla ilgili bilgiler verdiğini anlatan Lenarcic, her ay 1000’den fazla tırın buradan insani yardım taşıdığını ancak Kuzeybatı Suriye’den herhangi bir şekilde insani yardımın gelmediğini anlattı.

Lenarcic, Suriye halkının uzun zamandır acı çektiğini vurgulayarak, şunları kaydetti:”Biz, yardıma ihtiyaç duyan tüm Suriyelilere, gerek bölge içinde gerekse de dışında olsun yardım vermeye devam edeceğiz. Ancak tabii ki yapmak istediğimiz şey onların da kendi ayakları üzerinde durabilecekleri şekilde yaşam kaynaklarıyla desteklenmeleri. Sadece insani yardıma bağımlı bir şekilde hayatlarını sürdürmemeleri için bu şekilde yaşam kaynaklarıyla ilgili destekleme programlarının sürdürülmesi temel amacımız. AB, her zaman BM çerçevesinde sürdürülecek olan siyasi diyalogla ilgili bu süreci ve 2254 sayılı BMGK kararıyla ilgili olarak demokratik bir geçişin sağlandığı çözümü desteklemeye devam edecek. AB’nin son derece yoğun şekilde desteklediği BM çerçevesinde devam eden bu süreç, tam anlamıyla uygulanmaya başladığında o noktada AB, Suriye’nin yeniden yapılandırılması ve kurulmasını da destekleme olanaklarını ve tercihlerini bununla ilgili yapacak.”

Avrupa Birliği (AB) Komisyonunun kriz yönetiminden sorumlu üyesi Janez Lenarcic, Suriye’ye yönelik insani yardımların Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan sürdürülmesinin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde (BMGK) Rusya tarafından veto edilmesi ihtimaline ilişkin, “Uzatılma gerçekleştirilmezse bunun insan yaşamları için bir felaket olacağını unutmamak gerekiyor.” dedi.Lenarcic, Hatay’ın Reyhanlı ilçesindeki Birleşmiş Milletler (BM) Yardım Yükleme Merkezini ziyaretinin ardından düzenlediği basın toplantısının ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.

BMGK’nin, Suriye’ye sınır ötesi yardımların ulaştırılması mekanizmasıyla ilgili oylayacağı karar taslağına değinen bir gazetecinin, “BM’de bu süreci bloke edebilecek tek ülkeyle ilgili ne düşünüyorsunuz?” sorusu üzerine Lenarcic, “Bu, BM nezdinde sürdürülen son derece önemli bir çalışma. Tüm BMGK üyelerinin, bu yaşam hattının koparılmamasıyla ilgili aynı düşüncede olacağını ümit ediyorum çünkü bu hat koparılırsa, herhangi bir şekilde yerini alabilecek başka alternatif bir mekanizma söz konusu değil.” yanıtını verdi. Lenarcic, “BM’de, Rusya eğer bu operasyonun uzatılmasını veto ederse AB bununla ilgili olarak desteğini azaltır mı?” sorusu üzerine şu değerlendirmede bulundu:

“Yetkilendirmenin uzatılıp uzatılmayacağıyla ilgili herhangi bir şekilde spekülasyon yapmak istemiyorum ancak uzatılma gerçekleştirilmezse bunun insan yaşamları için bir felaket olacağını unutmamak gerekiyor. Rakamlara bakacak olursak sınırın ötesinde 3,5 milyon kişi yaşıyor. Her ay buradan 1000 tır onlara insani yardımı, bir sınır geçiş noktasından gönderiyor. Herhangi bir şekilde Suriye yönetiminden bu tarafa gelen herhangi bir yardım söz konusu değil. Tabii ki bu anlamda AB, Suriyelileri terk etmeyecek, kaderleriyle baş başa bırakmayacak ancak bu yardım hatlarının alternatifi yok. Bunu da kesinlikle unutmamak lazım. Şu anda tek sınır ötesi geçiş noktası burası. Bunun yerine ikame edecek başka bir hat yok.Bir basın mensubunun, “Kararın veto edilmesi, başta Türkiye, sonrasında Avrupa sınırlarını zorlayıp bir göç dalgasına neden olmaz mı?” sorusu üzerine de Lenarcic şu yanıtı verdi:”Spekülasyon yapmak istemiyorum ancak net olan şu; şu an insani yardıma ihtiyaç duyan milyonlar var. Herhangi bir başka rota da yok. İnsani yardım kesinlikle bir göç yönetimi aracı değil ancak o insanlar orada sadece hayatta kalabilmek için bu insani yardıma ihtiyaç duyuyorlarsa ve bu hattan başka herhangi bir alternatifimiz yoksa bunu mutlaka dikkate almak gerekir. Biz sadece Babülhava açık kalsın demiyoruz, başka rotalar da açılsın. Babusselam daha önce açıktı. Buranın da yeniden açılmasını istiyoruz. Yine aynı zamanda Şam’dan kaynaklı insani yardımların da Suriye’nin her yerinde insanlara ulaşabilmesini istiyoruz. Ancak şu an elimizdeki tek hat ve yol burası. Dolayısıyla buranın mutlaka açık kalması lazım. Buna ilaveten Şam kaynaklı rotalar da dahil olmak üzere başka insani yardım kanallarının da açılması lazım.”

Lenarcic, AB’nin, Suriye’nin her yerindeki insanlara yardım aktarmayı sürdürdüğünü ifade ederek, “Bu yüzden bugün buraya geldim. Aynı zamanda bunun siyasetle ilgili olmadığının, insanların hayatlarını kurtarmakla ilgili olduğunun mesajını vermeye geldim.” dedi.

“Babülhava’nın mutlaka açık tutulması gerektiğini düşünüyoruz”

“AB, Rusya’nın bu tür yardımların Şam üzerinden gitmesini kabul etmek için ne gibi koşullar öne sürer?” sorusu üzerine Lenarcic şu değerlendirmede bulundu:”Herhangi bir şekilde insani yardımın koşulsuz olması gerektiğine inanıyoruz, bir engel tanınmamasını istiyoruz. BM de dahil olmak üzere tüm insani yardım çalışmalarında birden fazla rotanın ve hattın açılmasıyla ilgili çalışmalar yürütüldüğünü de biliyoruz. Ancak bütün bu çalışmalara ve çabalara rağmen Suriye’nin kuzeybatısında, hükümetin kontrolü altında bulunan alanlardan herhangi bir insani yardım rotası veya yolu açılmış değil. Bu sebeple Babülhava’nın, yani bu rotanın mutlaka korunması ve açık tutulması gerektiğini düşünüyoruz.”Basın toplantısının ardından Lenarcic, AB Türkiye Delegasyonu Başkanı Büyükelçi Nikolaus Meyer-Landrut ve Dışişleri Bakanlığı Hatay Temsilcisi Büyükelçi Serdar Cengiz, BM tarafından İdlib’e gönderilen yardım tırlarını uğurladı.Lenernic, bir tırın dorsesine girip yardım malzemeleri hakkında da bilgi aldı.

BM’nin Suriye’ye yardımları

Suriye’nin kuzeybatısındaki yaklaşık 5 milyon kişiye ulaşan ve uluslararası insani yardımların gönderildiği tek sınır kapısı Cilvegözü, Rusya’nın engellemesi durumunda 10 Temmuz’da kapanma riskiyle karşı karşıya bulunuyor.

BM, Suriye’ye uluslararası yardımların yapılmasına imkan tanıyan BMGK kararlarının yetkilendirdiği mekanizmayla 2014’ten bu yana, özellikle Suriye’nin kuzeybatısındaki İdlib’de 5 milyona yakın kişiye ulaşıyor.

2020’ye kadar gıda, ilaç, tıbbi ve hijyen malzemesi gibi uluslararası insani yardımlar, 2’si Türkiye’den olmak üzere, 4 sınır kapısından gönderilirken Rusya’nın vetosu ve itirazları üzerine sınır kapılarının sayısı önce 2’ye indirilmiş, daha sonra Rusya sadece Cilvegözü Sınır Kapısı’nın 1 yıl daha açık tutulmasına onay vermişti.Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan her ay 1000’den fazla insani yardım konvoyu Suriye’ye geçiyor ancak bu sınır kapısını açık tutan mekanizmanın süresi 10 Temmuz’da doluyor ve sürenin BMGK tarafından yenilenmesi gerekiyor.(AA)